Node.js Nedir, Avantajları Nelerdir ve Neden Çok Popüler?
Merhaba Arkadaşlar! Bu yazımda sizlere Node.js´yi daha yakından tanıtacak, neden bu kadar popüler olduğunu ve Node.js ile neler başarabileceğinizi anlatacağım.
Javascript programlama dilini bilmekteyiz ki, eskiden sadece istemci tarafında (client-side) kullanılıyordu. Ancak Chrome V8 Engine´in kullanıma sunulmasıyla birlikte, bu dil artık sunucu tarafında (server-side) da kullanılabiliyor. İşte tam da burada devreye Node.js giriyor.
Node.js, temelde sunucu tarafında çalışan bir Javascript çerçevesidir. Javascript tabanlı olması, ona çok dinamik ve hızlı bir yapısı kazandırır.
Bu dilin Node.js aracılığıyla sunucu tarafına taşınması sayesinde, artık sadece bir dil bilmek yeterli oluyor ve full-stack uygulama geliştirebiliyorsunuz. Son dönemde, özellikle React gibi Javascript tabanlı Front-End kütüphane ve framework´leri de oldukça popüler hale geldi.
Örneğin, C#, Java, Python, Ruby, PHP, ASP gibi ek bir dil öğrenmeye gerek kalmadan, sadece Javascript bilerek Node ve React ile full-stack web uygulamaları geliştirebilirsiniz. Eğer bir startup fikriniz varsa, Node ve React kullanarak hızlıca MVP (Minimum Viable Product) geliştirebilir ve yayınlayabilirsiniz.
Node.js´in bu kadar popüler olmasının arkasında, Javascript dilinin geniş bir kullanıcı kitlesine sahip olması ve hızlı geliştirme imkanı sunması gibi avantajlar yatmaktadır. Siz de bu teknolojiyi öğrenerek, kendinizi daha etkili ve çok yönlü bir geliştirici haline getirebilirsiniz. Node.js ile ilgili daha fazla bilgi edinmek ve bu teknolojiyi kullanarak projeler geliştirmek, kariyerinizde önemli bir adım olabilir.
Peki Javascript ve Node.js Neden bu kadar son dönemde popüler oldu?
Stack Overflow platformunun 2020 yılındaki araştırma sonuçlarını paylaştım. 57,000´den fazla yazılım geliştiricisine yapılan ankette en çok sevilen ve tercih edilen teknolojiler arasında Javascript ve Node.js öne çıkmaktadır.
Node.js´in en önemli özelliği ise asenkron yapıda çalışması ve non-blocking olmasıdır. Peki, nedir bu asenkron çalışma ve non-blocking?
Asenkron çalışma, bir programın belirli bir işlemi başlatıp sonuç beklerken diğer işlemleri de aynı anda sürdürebilme yeteneğini ifade eder. Yani, bir işlem tamamlanana kadar diğer işlemleri bekletmeyen bir yapıdır.
Node.js, asenkron çalışma modeli üzerine kurulmuştur. Bu da demek oluyor ki, Node.js ile yazılan programlar bir işlemin tamamlanmasını beklerken diğer işlemleri de devam ettirebilir. Bu özellik, özellikle ağ tabanlı uygulamalarda ve veritabanı işlemlerinde performansı artırır.
Non-blocking ise bir işlemin tamamlanana kadar diğer işlemleri bekletmeyen bir yapıyı ifade eder. Yani, bir işlemin bloke olmaması, diğer işlemleri etkilememesi demektir. Node.js´in non-blocking özelliği, bir işlemi beklerken diğer işlemlerin devam etmesini sağlar, bu da uygulamaların daha hızlı ve verimli çalışmasına olanak tanır.
Bu özellikler, Node.js´in öne çıkmasında büyük bir rol oynar. Asenkron ve non-blocking yapısı, özellikle büyük ölçekli ve hızlı çalışan web uygulamalarının geliştirilmesinde tercih edilmesine neden olur.
Yukarıdaki örnekte asenkron ve senkron çalışma arasındaki farkı güzel bir şekilde anlatmıştır. Senkron işlemlerde bir işlem diğerini beklediği için toplamda 4 adet işlemin bitmesi 45 saniye sürmüş. Ancak asenkron yapıda her işlemin başlangıcı diğerinin bitişine bağlı olmadığı için toplam süre 25 saniye olmuş. İşte Node.js´in bu asenkron yapısı, ciddi bir hız avantajı sağlamaktadır.
Node.js´in bu asenkron yapısı aynı zamanda birden çok kullanıcıya hızlı cevap verebilme yeteneğiyle ölçeklenebilirlik sorununa çözüm sunmaktadır. Bu da, aynı anda binlerce kullanıcının sistemi kullanması durumunda Node.js´in tercih edilmesini sağlayan temel nedenlerden biridir.
Peki, Python, ASP.NET, Java, PHP, Ruby gibi teknolojiler bu ölçeklenebilirlik sorununu çözemiyor mu? Tabii ki çözebilirler, ancak daha maliyetli olabilirler. İşte bu nedenle, LinkedIn, Netflix gibi büyük kullanıcı kitlesine sahip şirketler Node.js´i tercih etmektedir. Node.js, hızlı geliştirme, düşük maliyet ve ölçeklenebilirlik avantajlarıyla öne çıkarak büyük ölçekli sistemler için ideal bir çözüm sunmaktadır.
Node.js´in en büyük avantajlarından biri, modüler yapısı ve bu yapının desteklediği paket yönetim sistemi olan npm´dir (Node.js Package Manager). npm, Node.js projelerinde kullanılmak üzere birçok modülü içeren bir depo olarak düşünülebilir. Bu modüller, genellikle açık kaynak geliştiricileri tarafından yazılarak npmjs.com üzerine yüklenir.
npm, Node.js projelerinizde kullanabileceğiniz binlerce modülü içerir ve bu modüllerin hızlı ve güvenilir bir şekilde projenize entegre edilmesini sağlar. Her bir modül, belirli bir işlevi yerine getiren ve genellikle başka projelerde de kullanılabilen bir koddur.
Şu anda, npm içerisinde 1 milyondan fazla paket ve modül bulunmaktadır. Bu, Node.js ekosisteminin ne kadar büyük ve çeşitli olduğunu gösterir. Geliştiriciler, bu paketleri kullanarak zaman kazanabilir, tekrarlanan işleri önleyebilir ve projelerini daha hızlı bir şekilde geliştirebilirler.
npm, aynı zamanda paket versiyon kontrolü, bağımlılıkları yönetme, script çalıştırma gibi birçok özelliği de içerir. Bu da geliştiricilere projelerini daha düzenli bir şekilde yönetme imkanı sağlar.
Node.js´in popülerliği, büyük ölçüde bu modüler yapısı ve zengin npm ekosistemi ile ilişkilidir. Geliştiriciler, ihtiyaçlarına uygun modülleri kullanarak projelerini kolayca genişletebilir ve geliştirebilirler.
Bu yazımda genel itibariyle Node.js hakkında bilgi verdik ve neden bu kadar popüler olduğunu öğrendik. Bir sonraki yazımda ise sizlere Node.js kullanarak nasıl back-end geliştirebileceğinizi ve npm kullanarak modülleri nasıl entegre edebileceğinizi detaylı bir şekilde anlatacağım. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere!